ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

ภาษาไทย

เรียนรู้ทักษะการอ่าน การเขียน การฟัง การดู การพูด หลักภาษา วรรณคดี และการใช้ภาษาไทยอย่างมีประสิทธิภาพ

ยินดีต้อนรับสู่วิชาภาษาไทย ม.4

วิชานี้มุ่งเน้นพัฒนาทักษะทางภาษาไทยทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ การอ่าน การเขียน การฟังและการพูด รวมถึงความรู้ด้านหลักภาษา วรรณคดี และการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ

1. การอ่าน

  • การอ่านเพื่อเข้าใจและตีความ
  • วิเคราะห์โครงสร้างของบทอ่าน: ใจความสำคัญ เหตุผล ตัวอย่าง
  • อ่านบทความ ข่าว สารคดี และแสดงความคิดเห็น
  • อ่านวรรณกรรม และแสดงความรู้สึก ความคิดเห็น และคุณค่า
  • วิเคราะห์กลวิธีการใช้ภาษาในการโน้มน้าว / เสนอความคิดเห็น
  • การอ่านแบบวิจารณ์ (เช่น วิเคราะห์โฆษณา ข้อความออนไลน์)

2. การเขียน

  • การเขียนเรียงความและความเรียง
  • การเขียนเชิงอธิบาย เปรียบเทียบ และเชิงวิจารณ์
  • การเขียนสื่อสาร เช่น จดหมายราชการ รายงานทางวิชาการ
  • การเขียนบทความ บทวิเคราะห์
  • เขียนโดยใช้กระบวนการ: วางแผน – ร่าง – แก้ไข – ตรวจสอบ

3. การฟัง การดู และการพูด

  • ฟังและดูเพื่อจับประเด็น วิเคราะห์เนื้อหาและเจตนา
  • การพูดอภิปราย พูดโน้มน้าว และการพูดรายงาน
  • การสรุปเนื้อหาจากสิ่งที่ฟังหรือดู
  • พูดและฟังอย่างมีเหตุผล เคารพความเห็นต่าง
  • วิเคราะห์การสื่อสารแบบมีปฏิสัมพันธ์ (สนทนา ถาม-ตอบ สัมภาษณ์)

4. หลักภาษาไทย

  • ชนิดของคำ (คำนาม สรรพนาม กริยา วิเศษณ์ ฯลฯ) → ศึกษาเชิงลึก
  • โครงสร้างประโยค: ประโยคความเดียว/ความรวม/ความซ้อน
  • คำสมาส คำสนธิ บาลี-สันสกฤต
  • การใช้คำอย่างมีระดับ (ภาษาราชการ/ภาษาวรรณกรรม/ภาษาพูด)
  • คำราชาศัพท์ระดับกลาง-สูง
  • การใช้วรรคตอน เครื่องหมายวรรณยุกต์
  • คำพ้อง ความหมายใกล้เคียง คำที่มักใช้ผิด

5. วรรณคดีและวรรณกรรม

  • ศึกษาและวิเคราะห์วรรณคดีสำคัญ เช่น
  • - รามเกียรติ์ (ตอนศึกไมยราพ)
  • - โคลงโลกนิติ
  • - นิราศภูเขาทอง (ต่อยอดวิเคราะห์)
  • - บทละครใน เช่น อิเหนา
  • วิเคราะห์องค์ประกอบวรรณคดี: ตัวละคร เหตุการณ์ กลวิธีทางภาษา
  • ศึกษาคุณค่าทางวรรณศิลป์ จริยธรรม และสังคม
  • เปรียบเทียบวรรณกรรมไทยกับวรรณกรรมต่างประเทศเบื้องต้น

6. การใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร

  • การใช้ภาษาในการเสนอข้อมูล โน้มน้าว เจรจา
  • การใช้ภาษาทางวิชาการ เช่น รายงาน บทความ
  • การใช้ภาษาในสื่อสมัยใหม่ เช่น โพสต์ออนไลน์ พาดหัวข่าว
  • การใช้ภาษาตามระดับชั้นทางสังคมและกาลเทศะ

7. มารยาทในการใช้ภาษา

  • มารยาทในการพูด ฟัง เขียน และแสดงความคิดเห็น
  • จริยธรรมของผู้ใช้ภาษาในสื่อสาธารณะและสื่อดิจิทัล
  • ความรับผิดชอบในการเผยแพร่ข้อมูล
  • การเคารพความคิดเห็นของผู้อื่นอย่างมีเหตุผล

แหล่งเรียนรู้เพิ่มเติม

หนังสือและตำรา

  • • หนังสือเรียนวิชาภาษาไทย ม.4
  • • หลักภาษาไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน
  • • รวมวรรณคดีไทยชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย

สื่อออนไลน์

  • • คลังความรู้ภาษาไทย จากราชบัณฑิตยสถาน
  • • วิดีโอสอนภาษาไทย จากครูออนไลน์
  • • แบบฝึกหัดและแบบทดสอบออนไลน์

กิจกรรมเสริม

  • • ชมรมภาษาไทย
  • • การแข่งขันทักษะภาษาไทย
  • • กิจกรรมวันภาษาไทยแห่งชาติ

ตารางเรียน

สัปดาห์ หัวข้อ กิจกรรม
1-3 การอ่านเพื่อเข้าใจและตีความ วิเคราะห์บทความ, อภิปรายกลุ่ม
4-6 การเขียนเรียงความและความเรียง ฝึกเขียนเรียงความ, ประเมินงานเขียน
7-9 หลักภาษาไทย: ชนิดของคำและโครงสร้างประโยค แบบฝึกหัด, ทดสอบย่อย
10-12 วรรณคดี: รามเกียรติ์ และ โคลงโลกนิติ วิเคราะห์วรรณคดี, นำเสนอ
13-15 การฟัง การดู และการพูด พูดรายงาน, อภิปราย
16-18 การใช้ภาษาเพื่อการสื่อสารและมารยาทในการใช้ภาษา สถานการณ์จำลอง, โครงงาน
19-20 ทบทวนและประเมินผล สอบปลายภาค