วรรณคดีและวรรณกรรมไทย

มรดกทางภาษาและวัฒนธรรมอันล้ำค่าของไทย

อ่านและเรียนรู้ นิทานพื้นบ้าน

พระรถเมรี

นิทานพื้นบ้านไทยที่สอนคุณธรรมและจริยธรรม

เรื่องย่อ พระรถเมรี

พระรถเมรีเป็นนิทานพื้นบ้านที่เล่าถึงเรื่องราวของพระรถ โอรสของท้าวพรหมทัตและนางเมรี ผู้ซึ่งต้องพบกับความยากลำบากเมื่อพระบิดาได้อภิเษกกับนางจันทา ผู้เป็นแม่เลี้ยงใจร้าย

นางจันทาริษยาพระรถและนางเมรี จึงวางแผนกำจัดนางเมรี และใส่ร้ายพระรถ ทำให้พระรถต้องพลัดพรากจากพระบิดา และออกผจญภัยในป่า

ระหว่างการผจญภัย พระรถได้พบกับอุปสรรคมากมาย แต่ด้วยความกตัญญู ความอดทน และความดีงาม ในที่สุดพระรถก็สามารถพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของตนเองและนางเมรี และได้กลับมาครองเมืองอย่างมีความสุข

คติสอนใจจากเรื่อง

  • ความกตัญญูต่อบิดามารดาและผู้มีพระคุณ
  • ความอดทนต่อความยากลำบาก
  • ความซื่อสัตย์และความจริงใจย่อมชนะความชั่วร้าย
  • การให้อภัยเป็นคุณธรรมอันประเสริฐ

ท่องบทอาขยาน

นิทานร้อยกรอง

"กาดำ กาเหว่า
บินเข้าป่าใหญ่
กาดำเอาไข่
ให้กาเหว่าฟัก
กาเหว่าก็รัก
เหมือนลูกในอก
คาบเหยื่อมาป้อน
ไม่เคยละเลย"

- นิทานร้อยกรอง

ความหมายและคุณค่า

บทอาขยาน "กาดำ กาเหว่า" เป็นบทร้อยกรองที่สอนเรื่องความกตัญญูและความรักระหว่างผู้ให้กำเนิดกับผู้เลี้ยงดู แม้กาเหว่าจะไม่ใช่ลูกแท้ๆ ของกาดำ แต่กาดำก็เลี้ยงดูด้วยความรักและเอาใจใส่

มงคลชีวิต

"การไม่คบคนพาล การคบบัณฑิต การบูชาผู้ควรบูชา
นี้เป็นมงคลอันสูงสุด

การอยู่ในถิ่นที่เหมาะสม การได้สร้างความดีไว้ในปางก่อน
การตั้งตนไว้ชอบ นี้เป็นมงคลอันสูงสุด"

- มงคลชีวิต (บางบท)

ความหมายและคุณค่า

บทอาขยาน "มงคลชีวิต" เป็นคำสอนที่มาจากมงคลสูตร ซึ่งเป็นหลักธรรมที่ช่วยให้ชีวิตเจริญรุ่งเรือง มีความสุข และประสบความสำเร็จ บทนี้สอนให้รู้จักเลือกคบคน ให้เคารพบูชาผู้ที่ควรบูชา และให้ดำเนินชีวิตอย่างถูกต้องเหมาะสม

ฝึกอ่านและแสดงบทบาทสมมุติ

บทละครสั้น

ฝึกอ่านและแสดงบทบาทสมมุติจากวรรณคดีไทยที่มีชื่อเสียง

การอ่านทำนองเสนาะ

เรียนรู้และฝึกฝนการอ่านบทกวีไทยด้วยทำนองเสนาะ

กิจกรรมกลุ่ม

แนวทางการจัดกิจกรรมกลุ่มเพื่อฝึกการแสดงบทบาทสมมุติ