การใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้องและเหมาะสมตามกาลเทศะ เป็นเสน่ห์และเอกลักษณ์ของคนไทย
มารยาทในการใช้ภาษาไทยเป็นสิ่งสำคัญที่แสดงถึงความเป็นผู้มีการศึกษาและวัฒนธรรมอันดีงาม การเรียนรู้และปฏิบัติตามมารยาทในการใช้ภาษาไทยจะช่วยให้การสื่อสารเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ
เรียนรู้หลักการพื้นฐานในการใช้ภาษาไทยทั้งการพูด การฟัง การอ่าน และการเขียนอย่างมีมารยาท
เรียนรู้การใช้คำสุภาพและคำราชาศัพท์เบื้องต้นเพื่อการสื่อสารอย่างเหมาะสมในสถานการณ์ต่างๆ
เรียนรู้วิธีการพูดและเขียนในสถานการณ์ต่าง ๆ อย่างเหมาะสม เช่น การขออนุญาต การแนะนำตนเอง การขอบคุณ และการขอโทษ
| คำทั่วไป | คำสุภาพ |
|---|---|
| กิน | รับประทาน |
| นอน | นอนหลับ / พักผ่อน |
| บ้าน | บ้าน / ที่พัก |
| พ่อ แม่ | บิดา มารดา |
| ผม (สรรพนามบุรุษที่ 1) | กระผม |
| ฉัน (สรรพนามบุรุษที่ 1) | ดิฉัน |
| เธอ (สรรพนามบุรุษที่ 2) | คุณ / ท่าน |
คำราชาศัพท์เป็นคำที่ใช้สำหรับพระมหากษัตริย์ พระราชวงศ์ และพระสงฆ์ การใช้คำราชาศัพท์อย่างถูกต้องแสดงถึงความเคารพและการให้เกียรติ
| คำทั่วไป | คำราชาศัพท์ |
|---|---|
| กิน | เสวย |
| นอน | บรรทม |
| พูด | ตรัส |
| ไป | เสด็จ |
| ให้ | พระราชทาน |
| ศีรษะ | พระเศียร |
| มือ | พระหัตถ์ |
ตัวอย่างประโยค:
"ขออนุญาตเข้าห้องประชุมครับ/ค่ะ"
"ขอโทษนะครับ/คะ ขอผ่านหน่อยได้ไหมครับ/คะ"
"ขออนุญาตถามเส้นทางไปห้องสมุดหน่อยได้ไหมครับ/คะ"
ตัวอย่างประโยค:
"กระผม/ดิฉัน ขออนุญาตลาหยุดงานในวันที่ 10 มกราคม 2566 เนื่องจากมีธุระส่วนตัว"
"ขอความกรุณาพิจารณาอนุมัติโครงการดังกล่าว จักเป็นพระคุณยิ่ง"
"ขอความอนุเคราะห์ในการใช้ห้องประชุมในวันที่ 15 มกราคม 2566 เวลา 13.00-16.00 น."
ตัวอย่างประโยค:
"สวัสดีครับ/ค่ะ ผม/ดิฉัน ชื่อสมชาย/สมหญิง เป็นนักศึกษาคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย"
"กระผม/ดิฉัน นายสมชาย/นางสาวสมหญิง ผู้จัดการฝ่ายการตลาด บริษัท ABC จำกัด"
ตัวอย่างประโยค:
"กระผม/ดิฉัน นายสมชาย/นางสาวสมหญิง นักศึกษาชั้นปีที่ 4 คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีความประสงค์จะสมัครฝึกงานในตำแหน่ง..."
"ข้าพเจ้า นายสมชาย สมศักดิ์ อยู่บ้านเลขที่ 123 ถนนสุขุมวิท แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร ขอยื่นคำร้อง..."
ตัวอย่างประโยค:
"ขอบคุณสำหรับความช่วยเหลือครับ/ค่ะ"
"ขอบพระคุณอาจารย์ที่ให้คำแนะนำครับ/ค่ะ"
"ขอบคุณมากครับ/ค่ะ ที่สละเวลามาร่วมงานในวันนี้"
ตัวอย่างประโยค:
"ขอโทษที่มาสายครับ/ค่ะ"
"ขออภัยในความไม่สะดวกครับ/ค่ะ"
"กระผม/ดิฉัน ต้องขออภัยอย่างสูงสำหรับข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้น"
ลองทำแบบทดสอบสั้น ๆ เพื่อทดสอบความเข้าใจเกี่ยวกับมารยาทในการใช้ภาษาไทย
1. คำใดเป็นคำสุภาพของคำว่า "กิน"?
2. ข้อใดเป็นมารยาทในการฟังที่ดี?
3. คำราชาศัพท์ใดใช้แทนคำว่า "นอน" สำหรับพระมหากษัตริย์?