การใช้เทคโนโลยีในการแก้ปัญหา

2. การใช้เทคโนโลยีในการแก้ปัญหา

เทคโนโลยี เป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นมาใช้เพื่อการแก้ปัญหาพื้นฐานที่เกิดขึ้นในการดำรงชีวิต ตั้งแต่สมัยโบราณ เช่น การเพราะปลูก การเลี้ยงสัตว์ การสร้างที่อยู่อาศัย เสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรค การคมนาคมขนส่ง การค้าขาย โดยเทคโนโลยีในปัจจุบันได้ถูกพัฒนาให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นจากหลายสาเหตุ เช่น วิทยาการและองค์ความรู้ต่าง ๆ ในปัจจุบันมีความก้าวหน้าทันสมัยมากขึ้น อัตราการเพิ่มขึ้นของประชากร ปริมาณของทรัพยากรธรรมชาติที่มีจำนวนลดลง เทคโนโลยีที่มีอยู่ในปัจจุบัน จึงถูกคิดค้นขึ้นมาโดยเน้นให้เกิดประสิทธิภาพสูงบสุด โดยเฉพาะเรื่องการใช้พลังงาน การกำจัดขยะ การรักษาโรค และการอนุรักษณ์สิ่งแวดล้อม

2.1 ระดับของเทคโนโลยีที่ใช้ในการแก้ปัญหา

ระดับของเทคโนโลยีที่ใช้ในการแก้ปัญหา แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ดังนี้

1. เทคโนโลยีระดับพื้นบ้านหรือพื้นฐาน

ลักษณะของเทคโนโลยี	ตัวอย่างเทคโนโลยี	แหล่งเรียนรู้
เป็นเทคโนโลยีที่ใช้ในการดำรงชีพ อาศัยทรัพยากรที่มีอยุ่ในท้องถิ่นพัฒนาเป็นเทคโนโลยี โดยเทคโนโลยีระดับพื้นบ้าน เกิดจากการสังเกต จดจำ และฝึกหัดจนเกิดประสบการณ์ตรง	เทคโนโลยีในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น การทำมีดพร้า จอบ เสียม คราด เทคโนโลยีในการแปรรูปผลผลิต การถนอมอาหาร เพื่อยืดอายุการเก็บรักษาและชะลอการเน่าเสียของอาหาร โดยที่ยังรักษาคุณค่าทางโภชนาการไว้ เช่น การตากแห้ง การแช่แข็ง การคิดค้นตำรับยาสมนุไพร เช่น ยาแก้ไข้ ยาขับลม ยาบำรุงโลหิต	ภูมิปัญญาท้องถิ่น ปราชญ์ชาวบ้าน สื่อดิจิทัลในเว็บไซต์ต่าง ๆ ทั้งจากในและต่างประเทศ

เทคโนโลยีระดับพื้นบ้านหรือพื้นฐาน

2. เทคโนโลยีระดับกลาง

ลักษณะของเทคโนโลยี	ตัวอย่างเทคโนโลยี	แหล่งเรียนรู้
เป็นเทคโนโลยีที่ต้องการความรู้และประสบการณ์เพิ่มมากขึ้น มีการใช้กลไกที่ซับซ้อนมากขึ้น ผู้ปฏิบัติงานจึงต้องมีความรู้และมีทักษะ รวมทั้งมีประสบการณ์มากขึ้น	เทคโนโลยีที่ใช้เป็นเครื่องมือทุ่นแรง หรือ เครื่องมือที่เกษตรกรใช้ในการทำงานเกษตรเพื่อช่วยลดความยากลำบากในการทำงาน เช่น รถไถนา รถดำนา รถเกี่ยวนวดข้าว เครื่องอัดฟาง เครื่องหว่านปุ๋ย เครื่องฝังปุ๋ย เครื่องพ้นอเนกประสงค์	สถาบัน องค์กร หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง สถานประกอบการ สถานประกอบวิชาชีพอิสระ โรงงานอุตสาหกรรม หน่วยวิจัยในท้องถิ่น สื่อดิจิทัลในเว็บไซต์ต่าง ๆ ทั้งจากในและต่างประเทศ

เทคโนโลยีระดับกลาง

2. เทคโนโลยีระดับสูง

ลักษณะของเทคโนโลยี	ตัวอย่างเทคโนโลยี	แหล่งเรียนรู้
เป็นเทคโนโลยีที่ต้องอาศัยประสบการณ์ขั้นสูง มีการใช้ระบบฐานข้อมูลและการติดต่อสื่อสารตลอดจนมีการศึกษาและวิจัยพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง มีบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถและมีการลงทุนสูงเพื่อให้ได้ผลงานเทคโนโลยีเหล่านั้น	เทคโนโลยีที่ใช้ทางการเกษตร เช่น การตัดแต่งพันธุกรรมพืช การประยุกต์ใช้ Internet of things (IOT) ในการทำ Smart Farm โดยใช้เครื่องมือและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ที่สามารถเชื่อมโยงหรือส่งข้อมูลกันได้และสามารถควบคุมการทำงานของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้ เทคโนโลยีที่ใช้ในการผลิต เช่น หุ่นยนต์	สื่อสิ่งพิมพ์ต่าง ๆ เช่น วารสาร หนังสืออ้างอิง สถาบัน องค์กร หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง สถานประกอบการ สถานประกอบวิชาชีพอิสระ โรงงานอุตสาหกรรม หน่วยวิจัยระดับชาติและนานาชาติ สื่อดิจิทัลในเว็บไซต์ต่าง ทั้งจากในและต่างประเทศ

เทคโนโลยีระดับกลาง

2.2 ปัจจัยที่ใช้ในการตัดสินใจเลือกเทคโนโลยี

การใช้เทคโนโลยีในการพัฒนางานอาชีพจำเป็นต้องพิจารณาข้อมูลทางเศรษฐศาสตร์เพื่อวิเคราะห์ความคุ้มค่า ควบคู่กับผลลัพธ์จากการใช้เทคโนโลยีนั้นด้วย ปัจจัยที่จำเป็นในการตัดสินใจ มีดังนี้

ทรัพยากรทางเทคโนโลยี

1. ทรัพยากรทางเทคโนโลยี สิ่งที่ต้องคำนึงถึงมี 7 ด้าน ดังนี้

1) มีบุคลากรที่มีความรู้ ความสามารในการพัฒนาหรือใช้เทคโนโลยีนั้น หรือสามารถพัฒนาบุคลากรที่มีอยู่ให้มีความรู้ที่จะใช้ในการพัฒนาหรือใช้เทคโนโลยีนั้นได้

2) มีข้อมูลและสารสนเทศในการพัฒนาเทคโนโลยี โดยมีข้อมูลจากความรู้หรืองานวิจัยที่สามารถยืนยันการใช้เทคโนโลยีในการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการของชุมชน

3) มีวัสดุที่ใช้ในการสร้างเทคโนโลยีอยุ่ภายในชุมชนหรือจัดหามาได้ไม่ยาก

4) มีเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ประกอบชิ้นส่วนต่าง ๆ ให้เป็นชิ้นงานได้อย่างเหมาะสม

5) มีพลังงานที่ทกให้เทคโนโลยีเกิดการทำงาน

6) มีงบประมาณ ทุน รวมถึงทรัพย์สินที่เป็นอาคาร สถานที่ หรือที่ดินที่เหมาะสม

7) มีเวลาในการสร้างเทคโนโลยี

ผลกระทบต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมในชุมชนหรือท้องถิ่น

2. ผลกระทบต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมในชุมชนหรือท้องถิ่น การสร้างสิ่งประดิษฐ์เทคโนโลยีหรือนวัตกรรม จะต้องมีการประเมินผลกระทบต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมในชุมชนหรือท้องถิ่น ดังนี้

1) การประเมินผลกระทบต่อมนุษย์และสังคม เป็นการประเมินผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบที่เกิดขึ้นต่อชีวิตของมนุษย์ เช่น ความปลอดภัยในการใช้งาน การปรับเปลี่ยนการดำรงชีวิต การปรับเปลี่ยนแนวความคิด

2) การประเมินผลกระทบต่อเศรษฐกิจ เป็นการประเมินผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบที่เกิดขึ้นต่อการผลิต การจำหน่าย การบริโภค รวมถึงบริการต่าง ๆ ของชุมชนหรือท้องถิ่น

3) การประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เป็นการประเมินผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบที่เกิดขึ้นต่อความสมบูรณ์ของสิ่งแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในธรรมชาติ จนอาจเกิดภัยพิบัติที่ร้ายแรง

3. ความถูกต้องด้านทรัพย์สินทางปัญญา การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อใช้ในการแก้ปัญหาต้องคำนึงถึงทรัพย์สินทางปัญญา ซึ่งเป็นผลงานอันเกิดจากความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ โดยทรัพย์สินทางปัญญาเป็นทรัพย์อีกชนิดหนึ่ง สิทธิบัตรตามที่กฎหมายกำหนด หากมีการละเมิดกฎหมายจะมีโทษจำคุก เสียค่าปรับ หรือทั้งจำทั้งปรับ

ในการสร้างสรรค์เทคโนโลยีขึ้นมาแก้ปัญหานั้น ผุ้สร้างสรรค์ควรตรวจสอบว่า มีเทคโนโลยีมีลักษณะคล้ายกับของตนได้รับการจดทะเบียนเป็นทรัพย์สินทางปัญญาแล้วหรือไม่ เพราะหากเทคโนโลยีที่สร้างสรรค์ขึ้นซ้ำกับสิ่งประดิษฐ์ที่มีลิขสิทธิ์อยู่แล้ว อาจจะทำให้ผู้สร้างสรรค์ถูกฟ้องร้อง เรื่อง ละเมินลิขสิทธิ์ ในภายหลังได้

แหล่งข้อมูลในการสืบค้น เรื่องสิทธิบัตร

การสืบค้นสิทธิบัตรในระบบสืบค้นข้อมูลสิทธิบัตรของกรมทรัพย์สินทางปัญญา เข้าถึงได้ที่https://www.ipthailand.go.th/th/

คลังข้อมูลงานวิจัยไทย โดยความร่วมมือของหน่วยงานวิจัยในประเทศไทย เช่น
- สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
- สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)
- สำนักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ (สวทน.)
- สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สวทช.)

ฐานข้อมูลงานวิจัยของมหาวิทยาลัยในประเทศไทยและหน่วยงานวิจัยในประเทศไทย เช่น คลังปัญญาจุฬา ฯ เพื่อประเทศไทย https://cuir.car.chula.ac.th/ และ Thai Digital Collection (TDC) https://tdc.thailis.or.th/tdc/

ความถูกต้องด้านทรัพย์สินทางปัญญา